woensdag 1 december 2010

Waar komen onze woorden vandaan?

Etymologiebank
Afgelopen weekend werden we verblijd met een mededeling van het Meertens instituut dat we voortaan via Internet kunnen opzoeken waar onze woorden vandaan komen.
Door een groot aantal vrijwilligers zijn een twintigtal etymologische woordenboeken gedigitaliseerd.
Met een paar muisklikken kunnen we nu de ontstaansgeschiedenis van onze woorden achterhalen.
Niet alleen het ontstaan van gewone woorden is terug te vinden, maar ook het ontstaan van allerlei uitdrukkingen en eponiemen, woorden die zijn genoemd naar personen.
Wie wil weten naar wie onze bekende Haagse hopjes zijn genoemd of de internationaal veel bekendere sandwich kan dus ook terecht op deze site.

Vraag het de bieb
Er is duidelijk nog steeds veel belangstelling voor onze taal en de herkomst van woorden en uitdrukkingen.
Elke zaterdag is op Radio Rijnmond van 10 tot 12 uur het programma "Vraag het de bieb" te beluisteren, waar luisteraars per telefoon of chat vragen kunnen stellen aan medewerkers van de bibliotheek.
Het valt op dat daar veel vragen over taal gesteld worden, met name over de herkomst van woorden en uitdrukkingen.
Zo werd laatst gevraagd waar de uitdrukking "Je borst nat maken" vandaan komt of wat de herkomst is van het woord aanrecht.
Voor het antwoord op die vraag zijn we uiteindelijk te rade gegaan bij het "Woordenboek der Nederlandsche taal"
Aan dit vermaarde 29-delige naslagwerk is meer dan 120 (!) jaar gewerkt om alle Nederlandse woorden uit heden en verleden vast te leggen, veelal met hun hele ontstaansgeschiedenis.

Toch naar de bibliotheek?
Natuurlijk, om even snel wat op te zoeken is Internet een geweldig medium, maar als je iets dieper wil graven is een bezoek aan de bibliotheek nog steeds op z'n plaats, want lang niet alles staat op Internet.
De afdeling woordenboeken in de Centrale Bibliotheek aan de Hoogstraat beslaat een hele wand en dan hebben we het nog niet gehad over de talloze thematische woordenboeken zoals bijvoorbeeld het Van Dale Groot uitdrukkingenwoordenboek.
Het zoeken in een bibliotheek kan je ook op ideeën brengen.
Boeken zijn gegroepeerd volgens onderwerpen die door nummers aangeduid worden en als het gewenste boek er niet is, dan is een bruikbaar alternatief zo gevonden.
Ook bij het zoeken in woordenboeken, zoals het "Woordenboek der Nederlandsche taal" staan de woorden met de bijbehorende verklaringen in een context, wat vaak nog wat meer duidelijkheid geeft over oorsprong en betekenis.
Genoeg redenen dus om een bezoek te brengen aan de bibliotheek.
Klik hier voor de openingstijden van de Bibliotheek Rotterdam.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten